Στεφάνες
Οι στεφάνες (θήκες) χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η αισθητική και λειτουργική αποκατάσταση δοντιών με μεγάλη απώλεια οδοντικής ουσίας. Για την κατασκευή μιας στεφάνης ο οδοντίατρος τροχίζει το δόντι περιφερικά σε όλες τις επιφάνειες που βρίσκονται πάνω από τα ούλα και σε δεύτερο χρόνο λαμβάνει ένα αποτύπωμα του δοντιού(μέτρα) το οποίο στέλνει στο οδοντεχνικό εργαστήριο. Οι στεφάνες ενδείκνυνται όταν θέλουμε να διορθώσουμε το χρώμα ή το σχήμα πρόσθιων κυρίως δοντιών και οι πιο συντηρητικές τεχνικές όπως οι όψεις ή η λεύκανση δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Σε πολύ κατεστραμμένα δόντια λόγω τερηδόνας ή τραυματισμού (κάταγμα ή έντονη αποτριβή) που δεν μπορούν να αποκατασταθούν με πιο συντηρητικούς τρόπους (όπως έμφραξη, ένθετο, επένθετο) ή σε δόντια που έχει γίνει απονεύρωση και είναι αποδυναμωμένα λόγω απώλειας οδοντικής ουσίας, η στεφάνη προστατεύει από μελλοντικό κάταγμα.
Οι στεφάνες εσωτερικά μπορεί να έχουν έναν ισχυρό πυρήνα μεταλλικού κράματος, ο οποίος εφαρμόζει πάνω στο τροχισμένο δόντι. Η μεταλλική αυτή βάση εξωτερικά καλύπτεται από πορσελάνη στο χρώμα του φυσικού δοντιού, η οποία κρύβει το σκούρο χρώμα του μετάλλου και έτσι το αισθητικό αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται είναι άρτιο. Πρόκειται για τις πλέον ανθεκτικές στεφάνες, λόγω του πυρήνα μετάλλου και μπορούν να εφαρμοστούν σε όλα τα δόντια, κυρίως τα οπίσθια. Υστερούν σε αισθητική σε σχέση με τις ολοκεραμικές στεφάνες, καθώς με το πέρασμα των χρόνων στο όριο δοντιού-στεφάνης μπορεί να εμφανιστεί μια μαύρη γραμμή, λόγω υφίζησης των ούλων και αποκάλυψης του μετάλλου.
Για να αποφευχθεί αυτό, στα πρόσθια δόντια τοποθετείται αυχενική πορσελάνη στο όριο της στεφάνης και όταν έχουν ένδειξη, προτιμώνται πλέον οι ολοκεραμικές στεφάνες.Οι στεφάνες αυτές κατασκευάζονται εξ' ολοκλήρου από πορσελάνη και χρησιμοποιούνται κυρίως στα πρόσθια δόντια. Το αισθητικό αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται είναι άριστο, καθώς το χρώμα της πορσελάνης ταιριάζει απόλυτα με το χρώμα και τη διαφάνεια του φυσικού δοντιού. Αν και παλαιότερα οι ολοκεραμικές στεφάνες δεν προτιμούνταν σε οπίσθια δόντια που δέχονται ισχυρές μασητικές δυνάμεις, σήμερα με τα νεότερα ολοκεραμικά συστήματα (ζιργκόνιο, μονολιθικά) η αντοχή τους έχει βελτιωθεί σημαντικά και έτσι τοποθετούνται και σε οπίσθια δόντια.
Γέφυρες
Όταν λείπουν ένα ή περισσότερα δόντια από μια περιοχή του στόματος, η γέφυρα μπορεί να αντικαταστήσει το κενό που έχει δημιουργηθεί στο φραγμό. Για την κατασκευή της χρειάζεται να τροχιστούν τα γειτονικά δόντια-στηρίγματα που βρίσκονται δίπλα στο δόντι που λείπει,για να δημιουργηθεί χώρος για τα υλικά αποκατάστασης (μέταλλο-πορσελάνη). Καθ’ όλο το διάστημα που διαρκεί η διαδικασία κατασκευής της, τα δόντια στηρίγματα προστατεύονται από μία προσωρινή, μεταβατική αποκατάσταση από ακρυλική ρητίνη που καλύπτει και τις αισθητικές και λειτουργικές ανάγκες του ασθενούς και μπορεί εύκολα να αφαιρεθεί και να επανατοποθετηθεί με προσωρινή κονία. Λαμβάνεται αποτύπωμα και όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή της, ώστε να ταιριάζει σε σχήμα και σε χρώμα με τα παρακείμενα φυσικά δόντια, η προσθετική αποκατάσταση συγκολλάται με την κατάλληλη μόνιμη κονία. Το τελικό αποτύπωμα εναλλακτικά γίνεται ψηφιακά με τη βοήθεια ενδοστοματικού σαρωτή και η δημιουργία της τελικής αποκατάστασης (αλλά και της μεταβατικής) μπορεί να γίνει επίσης ψηφιακά με τη χρήση κατάλληλου συστήματος κοπής CAD-CAM *Δείτε περισσότερα για digital scanner
Εκτός βέβαια από την κλασσική προσθετική, σήμερα σημαντική θέση στο σχέδιο θεραπείας, με αξιοσημείωτα πλεονεκτήματα, καταλαμβάνουν τα οδοντικά εμφυτεύματα.
Στις ολοκεραμικές στεφάνες δεν υπάρχει καθόλου μεταλλικός σκελετός και η κατασκευή γίνεται εξ’ολοκλήρου από πορσελάνη. Επιτρέπουν τη δίοδο του φωτός μέσα από τα δόντια, παρέχοντας έτσι άριστη αισθητική και εξαιρετική αντοχή.
Η εξέλιξη των οδοντιατρικών υλικών είναι τέτοια που επιτρέπει τώρα και τη χρήση της ολοκεραμικής τεχνολογίας και για την αποκατάσταση ελλειπόντων δοντιών με ολοκεραμικές γέφυρες.
Πρόκειται για τις θήκες που έχουν μεταλλικό σκελετό ως πυρήνα και επικάλυψη πορσελάνης. Είναι εξαιρετικά ανθεκτικές γιατί είναι ενισχυμένες με υψηλής αντοχής οδοντιατρικό κράμα και αισθητικές γιατί το μέταλλο δεν φαίνεται. Όταν δε κατασκευάζονται σωστά, το υποκείμενο μέταλλο μπορεί να φεγγίζει και να μαυρίζει τη γραμμή των ούλων.
«Υπάρχουν διάφορα υλικά και τύποι ολοκεραμικών αποκαταστάσεων με διαφορετικές ενδείξεις. Η επιλογή σε κάθε περίπτωση γίνεται με βάση
Εμφυτευματική ή οδοντική στήριξη και το αντίστοιχο είδος του στηρίγματος του εμφυτεύματος»