ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΡΟΤΑΦΟΓΝΑΘΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ (ΚΓΔ)
Υπάρχει μία σειρά ασκήσεων που συστήνεται να εκτελούνται σε καθημερινή βάση.
Η εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης είναι απαραίτητη, ώστε να ελέγχεται η ένταση των δυνάμεων που εξασκούνται από τους μασητήριους μύες στη γνάθο. Συνειδητά χρειάζεται προσπάθεια τα δόντια να μη βρίσκονται σε επαφή κατά τη διάρκεια της ημέρας, ώστε να μην ασκείται καθόλου πίεση. Όταν αποτυγχάνει η κλασσική συντηρητική θεραπεία, άλλες τεχνικές μπορεί να είναι περισσότερο αποτελεσματικές, όπως η θεραπεία με υπερήχους ή η έγχυση ενέσιμων διαλυμάτων απευθείας στην άρθρωση.
Ψυχρά/θερμά επιθέματα
Εφαρμογή επιθεμάτων για 10 λεπτά πριν τις ασκήσεις και θερμά επιθέματα (όπως πχ μία ζεστή πετσέτα) μετά για 5 λεπτά διευκολύνουν την εκτέλεση των ασκήσεων και τη βελτίωση της κινητικότητας της γνάθου.
Τα θερμά επιθέματα αυξάνουν τη ροή του αίματος, ανακουφίζουν και χαλαρώνουν τους ιστούς. Αντίθετα, ο πάγος στο πρόσωπο στην περιοχή της άρθρωσης περιορίζει τα συμπτώματα της φλεγμονής τα πρώτα 24ωρα μετά από τραυματισμό. Επίσης, μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο ή το σπασμό, που προκαλείται από την άσκηση.
Σύσταση για αποφυγή των ακραίων κινήσεων της γνάθου, που μπορεί να προκαλέσουν πόνο, όπως χασμουρητό, το φτάρνισμα ή και τραγούδι...και μαλακή δίαιτα όπως γιαούρτι, πουρές, μαλακά τυριά, σούπα, ομελέτα, ψάρι, μαγειρεμένα φρούτα και λαχανικά, όσπρια. Επίσης, διάφορες συνήθεις όπως το να δαγκώνει κανείς το κάτω χείλος του ή να τρώει τα νύχια του πρέπει να αποφεύγονται. Συστήνεται να τεμαχίζεται η τροφή σε μικρά κομμάτια, ώστε να αποφεύγονται οι ακραίες κινήσεις της γνάθου όσο αυτές είναι επώδυνες. Σ’αυτή τη φάση καλό είναι να αποφεύγονται επίσης οι σκληρές και τραγανιστές τροφές (ωμά καρότα, παξιμάδια), οι κολλώδεις τροφές που απαιτούν πολλή ώρα μάσηση, καθώς και οι τσίχλες.
Φαρμακευτική αγωγή συχνά δίνεται κατά περίπτωση στην πρώτη φάση της θεραπείας. Παυσίπονη ή αντιφλεγμονώδης αγωγή με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη είναι συχνά απαραίτητη. Μυοχαλαρωτικά μπορεί να βοηθούν ιδιαίτερα όταν συνυπάρχει σφίξιμο ή τρίψιμο των δοντιών. Αγχολυτικά, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά ή ακόμα και αντιεπιληπτικά, όταν χρησιμοποιούνται σε χαμηλές δόσεις μπορεί επίσης να βοηθήσουν στη μείωση ή έλεγχο του πόνου.
Χειρουργική παρέμβαση
Τέλος, σε σπάνιες περιπτώσεις, ανάλογα με το πρόβλημα, μπορεί να χρειαστεί να γίνει χειρουργική αποκατάσταση του προβλήματος αρθροσκοπικά ή και με ανοιχτή επέμβαση.
Ασκήσεις για χαλάρωση των μυών:
1.Άφησε τον εαυτό σου ελεύθερο (χαλάρωσε) και ρίξε χαμηλά τους ώμους. Τοποθέτησε την κορυφή της γλώσσας απαλά, ψηλά στον ουρανίσκο, πίσω από τα μπροστινά πάνω δόντια, φροντίζοντας να μην εφάπτονται τα δόντια.
2.Άφησε τον εαυτό σου ελεύθερο και πρόφερε τον ήχο ΕΜ!!! φροντίζοντας να μην εφάπτονται τα δόντια.
3.Κάνε jogging, δηλαδή άρχισε να κινείς το σαγόνι σου πάνω κάτω με ελαφρές κινήσεις και το ίδιο αριστερά δεξιά, χωρίς να εφάπτονται τα δόντια.
Ασκήσεις για τη βελτίωση της κινητικότητας - διάνοιξη του στόματος
4.Άνοιξε και κλείσε το στόμα. Τοποθέτησε τη γλώσσα σου ψηλά στον ουρανίσκο και ένα δάκτυλο μπροστά στο αυτί σου, εκεί που νιώθεις την κροταφογναθική σου άρθρωση. Τοποθέτησε το δείκτη του άλλου χεριού στο πηγούνι σου. Κάνε μικρές κινήσεις άνοιγμα-κλείσιμο του στόματος με μικρή αντίσταση χωρίς πόνο. Στη συνέχεια κάνε το ίδιο, αλλά αυτή τη φορά άνοιξε το στόμα σου όσο περισσότερο μπορείς και κλείστο πάλι. Μετά φέρε το σαγόνι σου όσο πιο μπροστά μπορείς και μετά προς τα πίσω. Επανέλαβε τις ίδιες κινήσεις αριστερά δεξιά.Επανέλαβε αυτές τις ασκήσεις 6 φορές για να συμπληρώσεις ένα σετ, τουλάχιστον 2 και έως 6 φορές την ημέρα, χωρίς πόνο.
5.Ανοιγόκλεισε το στόμα και σπρώξε προς τα πλάγια με αντίσταση, πχ. με κλειστή τη γροθιά εφαρμοσμένη στη βάση του σαγονιού άνοιξε το στόμα και με τον αντίχειρα εφαρμοσμένο μπροστά στο σαγόνι κατά την κίνηση της γνάθου αριστερά δεξιά. Στο τελικό σημείο κάθε ασκήσεως, κράτα το σαγόνι σου στη θέση αυτή για δευτερόλεπτα. Αν σε βολεύει καλύτερα, χρησιμοποίησε για να εμποδίσεις την κίνηση δείκτες ή τους αντίχειρες μόνο ή δύο δάκτυλα από κάθε χέρι.
6.Πλέξε τα δάκτυλα των χεριών σου πίσω σου, ίσιωσε τον κορμό και πρόβαλλε το στήθος σου και λύγισε το κεφάλι προς τα κάτω και πάλι πίσω σαν να θέλεις να σχηματίσεις προγούλι κάτω από το σαγόνι. Μείνε για 3 δευτερόλεπτα στην κάθε θέση. Επανέλαβε 10 φορές.
7.Πίεσε το σαγόνι σου με το δείκτη και τον αντίχειρα από κάθε χέρι και κράτα αντίσταση. Καθώς εφαρμόζεις ελαφριά πίεση με τα δάχτυλα, κλείσε το στόμα. Αυτό θα σε βοηθήσει να δυναμώσεις τους μασητήριους μύες.
8,Άνοιξε το στόμα και βάλε τις άκρες των δακτύλων στην κοπτική επιφάνεια των μπροστινών δοντιών. Πίεσε τα δάκτυλα προς τα κάτω και συγχρόνως προσπάθησε να κλείσεις το στόμα, κρατώντας αντίσταση με τα δάκτυλα. Συνέχισε την προσπάθεια για μερικά δευτερόλεπτα (3-6’’).
9.Άνοιξε το στόμα πιο πολύ. Μετά τέντωσε το περισσότερο με το να σπρώχνεις τα δάκτυλά σου που είναι τοποθετημένα στα μπροστινά δόντια πάνω και κάτω αντίστοιχα. Εάν υπάρχει τρισμός (πολύ μειωμένη διάνοιξη) αντί για τα δάχτυλα, τοποθέτησε όσες ξύλινες σπάθεις μπορείς ανάμεσα στα δόντια και στη συνέχεια κάθε μέρα, καθώς βελτιώνεσαι, προσπάθησε να βάλεις ακόμα μία και να επαναλάβεις τις ασκήσεις.
10.Τοποθέτησε τη γλώσσα σου πάνω στον ουρανίσκο και όσο μπορείς πίσω και ανοιγόκλεισε αργά και σταθερά το στόμα σου. Έλεγξε στον καθρέφτη αν η κάτω γνάθος όταν ανοίγεις το στόμα σου κινείται κατακόρυφα, χωρίς δηλαδή να αποκλίνει δεξιά αριστερά. Κάνε τον ίδιο έλεγχο όταν κινείς τη γνάθο προς τα εμπρός.
11.Βάλε ανάμεσα στα δόντια σου ένα ξυλάκι ή 4 ξύλινες σπάθεις (συν. πάχος ½ εκατ περίπου) και δαγκώνοντας απαλά ώστε να μην κλείνει το στόμα μετακίνησε τη γνάθο σου δεξιά και αριστερά. Καθώς με την πάροδο του χρόνου η κίνηση γίνεται πιο εύκολα και μεγαλύτερη χωρίς πόνο, μπορείς να αυξήσεις το πάχος του αντικειμένου που δαγκώνεις (περισσότερες σιγά σιγά σπάθεις). Στη συνέχεια, κάνε το ίδιο, αλλά κάνε την κίνηση προς τα μπροστά.
Να αποφεύγεις τις ασκήσεις που προκαλούν πόνο.Τελειώνοντας, αν έχεις χρόνο ξεκουράσου ανάσκελα 5-25 λεπτά.
Χαλάρωσε και άφησε τη γνάθο σου ελεύθερη τονίζοντας τον ήχο ΕΜ!!!